Phát triển "chỉ số" tinh thần
26/01/2010 9:48
PN - Yogesh Sharda, người Ấn, sinh tại châu Phi, lớn lên và đi học tại London, đang điều hành trung tâm Thiền định Thỗ Nhĩ Kỳ.
Anh từng là một sinh viên ưu tú của Viện ĐH Tinh thần Quốc tế (Ấn Độ). Ngoài 20 tuổi, anh đã trở thành giảng viên của Viện. 20 năm qua, Yogesh đã tham gia huấn luyện các chuyên đề: duy trì nội tâm, thư giãn, giải quyết rắc rối, kỹ năng quyết định, đánh giá, phát triển bản thân... dành cho giới trẻ ở khắp châu Âu, Trung Đông, Úc, Mỹ và Ấn Độ.
Với mục đích chia sẻ kiến thức, nhân đầu năm mới, Yogesh đang đi một vòng các nước châu Á. Anh dừng chân tại Việt Nam, theo lời mời của Trung tâm Inner Space TP.HCM (Làm giàu thế giới nội tâm), thực hiện các buổi nói chuyện ở Hà Nội, Đà Nẵng và TP.HCM. PV Báo Phụ Nữ đã có buổi trò chuyện với Yogesh.
Yogesh Sharda
* Gặp gỡ thường xuyên với giới trẻ, anh nhận thấy tâm trạng của họ ngày nay như thế nào?
- Các bạn trẻ hiện đang lo lắng về tương lai vì bị ảnh hưởng bởi những thông tin về biến đổi khí hậu, thiên tai, khủng hoảng kinh tế và những tranh chấp đang xảy ra trên toàn cầu. Họ cảm thấy khó khăn và hoang mang khi thiết lập các kế hoạch có tính ổn định, lâu dài. Một số còn mất niềm tin vào bản thân, tự cô lập mình, sống theo kiểu "qua ngày".
Họ khao khát ý tưởng vì hầu hết các câu hỏi họ đặt ra đều hướng đến mục đích sống. Cụ thể, có nhiều bạn hỏi tôi: "Em sắp tốt nghiệp đại học, em sẽ làm gì đây?", "Em muốn thay đổi nghề nghiệp, liệu có được không?", "Em nên mở công ty hay nên đi làm nhà nước?". Không ai có thể trả lời thay cho các bạn, bởi đó là vấn đề cá nhân.
Trong những buổi gặp gỡ, tôi thường đặt ra ba câu hỏi cho các bạn suy ngẫm: "Bạn là ai?", "Bạn muốn làm gì?", "Tại sao, bạn muốn như thế?" để các bạn tự nhận thức bản thân, định hướng mục tiêu sống, biết mình cần làm những gì. Bắt chước người khác, bạn sẽ cạn kiệt động cơ. Cuộc sống hiện nay quá nhiều thông tin và luôn thay đổi, khiến nhiều người dễ hoang mang. Cách duy nhất để đứng vững và đối phó với thời cuộc là làm tăng sức mạnh nội tâm. Tĩnh lặng được coi là oxy của tâm trí.
* Nhưng người trẻ lại cho rằng, giải pháp đó có vẻ hợp hơn với... người già. Tuổi trẻ phải lao ra ngoài, tìm kiếm bằng cấp, thu nhập, vị trí xã hội... không còn thời gian để đầu tư cho nội tâm?
- Đúng là người trẻ thường phản ứng như thế, nhưng hướng vào nội tâm không hề làm mất đi sự năng động, sáng tạo; không xa lánh đời thường, không từ bỏ các nhu cầu của cuộc sống. Nếu tâm trí không được chăm sóc hợp lý, nó sẽ mệt mỏi, dễ bị stress, làm gì cũng phải cố sức, không đủ tính khoan dung, khó chấp nhận người khác... Như vậy làm sao bạn thành công? Hãy tưởng tượng, cuộc đời bạn là chiếc xe, tâm trí bạn là con ngựa. Bạn chồng chất trên chiếc xe: công việc, mối quan hệ, trách nhiệm, học hành, gia đình, bạn bè... và cả những thứ vô dụng như những suy nghĩ tiêu cực, lãng phí. Mải mê lạc vào những thứ trên xe, bạn sẽ quên cho ngựa... ăn uống, nghỉ ngơi. Nó bất bình và trở nên bất kham.
Chẳng ai ném tiền ra đường nhưng nhiều người lại dễ dàng ném đi năng lượng của mình bằng việc suy nghĩ lung tung, làm tâm trí yếu đi. Cần những biển báo hướng dẫn cho luồng suy nghĩ đi đúng hướng. Bạn cần động viên tâm trí khi thất bại, cần kỷ luật nó khi lười biếng và đặc biệt là phải để tâm trí hưởng thụ những trải nghiệm yêu thương, hạnh phúc, bình an. Khi tâm trí mạnh mẽ, không quấy rầy trí tuệ, trí tuệ sẽ tự do phát huy hết tiềm năng, và sáng suốt đưa ra các quyết định. Hướng vào nội tâm là nhằm "làm sạch" tinh thần của mình, biết khám phá, xây dựng và nuôi dưỡng hệ thống giá trị của bản thân, đề làm "nền tảng" cho mọi suy nghĩ, lời nói, hành vi. Bạn nên bắt đầu một ngày mới bằng vài phút tĩnh lặng với suy nghĩ tích cực, vui tươi.
* Có thể hiểu rằng, chất lượng của tâm trí quyết định chất lượng cuộc sống. Giới trẻ đang có nhiều điển hình thành công trong sự nghiệp, nhưng không ít người không chịu nổi áp lực của công việc. Stress yêu cầu họ phải làm gì?
- Stress yêu cầu họ phải thay đổi. Có người, vì quá tải, nên phải thay đổi nghề nghiệp, nghỉ phép đi du lịch... thậm chí phải ly hôn. Tuy nhiên, thay đổi bên ngoài chỉ là biện pháp tạm thời, cốt lõi là phải biết sắp xếp lại các thứ tự ưu tiên, để có sự quân bình, hài hòa giữa sự nghiệp và cuộc sống. Bạn nên đặt việc chăm sóc tâm trí sang cột: việc cần làm. Khi tâm trí hài lòng, không bị thúc ép, nó sẽ giúp bạn làm việc tốt, hiệu quả, tiết kiệm được thời gian, và như thế bạn mới có thể làm những việc mình thích.
Các chỉ số thông minh (IQ), chỉ số trí tuệ cảm xúc (EQ) là yếu tố tạo nên người thành công, nhưng hiện nay, chỉ số tinh thần SQ (S -spiritual) cũng rất cần cho những ai muốn thật sự có hạnh phúc. Chỉ số này phát triển sẽ đảm bảo sự hào hứng, nhiệt tình, luôn "nóng" động cơ và nhận biết điều gì mình thật sự cần làm. Chỉ số này cao hay thấp là kết quả của việc bạn nuôi dưỡng, chăm sóc tâm trí.
* Các bạn trẻ thường ít hoặc không có kinh nghiệm khi giải quyết rắc rối, vì thế đôi khi chuyện nhỏ thành chuyện lớn, anh có thể khuyên họ cần làm gì?
- Nếu bạn chỉ chăm chú giải quyết rắc rối, rắc rối sẽ cứ như cành lá, mọc lại ngay sau khi bị cắt tỉa. Vì thế, việc cần làm là "xử lý” tâm trí của mình trước; khi "chiều cao" tinh thần của bạn lớn hơn rắc rối, bạn mới giải quyết chúng được.
Cùng một tình huống, có người thấy bình thường, không bị tác động, có người lại thấy rắc rối, bị dao động. Giữa chúng ta và đủ các thứ xảy ra trong cuộc sống là một "màng lọc", gọi là nhận thức. Màng lọc của mỗi người được tạo nên do văn hóa, kinh nghiệm sống, ký ức, giáo dục, gia đình... Vì thế, tình huống không quan trọng, mà cách nhìn, tầm nhìn của bạn mới quan trọng. Khi xảy ra rắc rối, nếu bạn nhìn thấy đó là rắc rối, bạn sẽ vất vả giải quyết. Bạn mở to mắt hơn, bạn thấy đó là rào cản, bạn tìm cách "leo" qua. Nâng tầm nhìn cao hơn, bạn thấy đó là "bài kiểm tra", để xem tâm trí của bạn có vững vàng, ổn định không. Cao hơn nữa, bạn sẽ thấy đó là cơ hội, để bạn học hỏi, rút kinh nghiệm và trưởng thành. Với những ai có chỉ số SQ cao, họ lại thấy đó là "trò chơi" mà khi tham gia, họ sẽ được nhận quà. Món quà đó, không phải do tình huống mang lại, mà do hệ thống giá trị bản thân của bạn trao cho.
